Қалған азаматтық санаттар (шамамен сегіз миллион адам) — жеке кәсіпкерлер, студенттер, зейнеткерлер және басқалары — декларация тапсырудан босатылады. Барлық ақпаратты салық органдары өздері жинайтын болады.
Бұл босату аталған санаттағы жеке тұлғалардың 90%-дан астамына қатысты болады. Декларацияны келесі санаттағы тұлғалар үшін сақтау ұсынылады: Қазақстан Республикасынан тыс активтері барлар; жыл ішінде 20 000 МРП (74 миллион теңге) асатын сатып алулар жасағандар; өз бетінше салық салынатын табыс алғандар. Азаматтарға ерікті декларациялау құқығы беріледі.
Премьер-министр Олжас Бектенов ұсынылған идеяны қолдап, қаржы, ұлттық экономика және әділет министрліктеріне үш күн ішінде заңнамаға қажетті өзгерістерді дайындап, парламентке енгізуді тапсырды.
«Қазіргі уақытта декларация тапсыратын адамдардың саны төрт миллионнан асады. Олардың арасында мемлекеттік қызметкерлер, квазимемлекеттік сектор мен бизнес өкілдері бар. 2025 жылы қалған азаматтық санаттар да декларация тапсыратын болады деп жоспарланған. Бұл халық арасында алаңдаушылық тудырды, мемлекет басшысы да осыған назар аударды. Бүгінгі таңда мемлекеттік органдардың деректер базасы барынша цифрландырылған. Қаржылық және валюталық бақылау күшейтілді. Халықаралық келісімдер аясында шоттар бойынша деректер алмасу жолға қойылды. Цифрлық қызметтер кеңінен таралған. Сондықтан, жеке тұлғалардың активтері туралы толық ақпарат бар», — деді Бектенов.
Ол қаржы және цифрландыру министрліктеріне барлық цифрлық базалардан, соның ішінде екінші деңгейлі банктерден мәліметтер алуын қамтамасыз етуді тапсырды, бұл салықтық бақылау мен фиксация үшін қажет.
Еске сала кетейік, 15 қарашада президент Қасым-Жомарт Тоқаев ауыл шаруашылығы қызметкерлерінің форумында Қазақстандағы жалпы декларациялау туралы пікір білдірді. Ол бұл мәселені асықпау қажеттігін атап өтті. Цифрландыру мен мемлекеттік органдардың деректер базаларын интеграциялау дамуын ескере отырып, дәстүрлі декларациялаудың қажеті болмауы мүмкін.