Қазақстанда қолма-қол ақша айналымы артып келеді.

Осылайша, қолма-қол ақша көлемі 4 триллион теңгеге дейін өсті, бұл өткен жылмен салыстырғанда 14% жоғары. Қаржылық аналитик Арман Бейсембаев атап өткендей, осы қаражаттың көп бөлігі — Ұлттық қордан алынған ақша.

Инфляциядан аулақ болу үшін ақша массасының өсу қарқыны тауарлар көлемінің және экономикалық дамудың өсуіне сәйкес келуі тиіс. Егер осы көрсеткіштер арасында дисбаланс пайда болса, инфляция күшейеді. Бірақ елдің бюджетінің көп бөлігі әлеуметтік қажеттіліктерге жұмсалады, тауар өндірісіне қарағанда.

«Ақша басылады, бірақ олар тиісті тауарлық қамтамассыздандырумен қамтамасыз етілмейді, сондықтан инфляцияның өсуі орын алады. Реакция әдетте бірден болмайды, уақыт қажет. Бізде әлеуметтік салаға көп ақша жұмсалады, бюджет шығыстары осы бағытта қатты өсіп жатыр, бұл бюджет тапшылығына әкелді», — деді Арман Бейсембаев.

Сарапшының айтуынша, бизнес те мемлекеттік дотациялар алады, бірақ тауар өндірісін айтарлықтай арттырмайды, ал елде бюджет тапшылығы бар. Экономист Расул Рысмамбетов қолма-қол ақша үлесінің өсуі көлеңкелі айналымның артуын көрсетуі мүмкін екенін түсіндірді.

«Жыл соңында бұл тенденция болса, және жылдың басында қаңтар-ақпан айларында қолма-қол ақша көлемінің өсуі жалғасса, онда салықтарды оңтайландыру туралы сөз болып отыр, қашудан емес, адамдар кейбір мәмілелерді көлеңкеде жүзеге асырады, мен сыйға тарту келісімшарттарының және сатып алу-сату мәмілелерінің санына тағы да назар аударар едім», — деді Рысмамбетов.

Ұлттық статистика бюросының мәліметтеріне сәйкес, қазанда айлық инфляция деңгейі шамамен 1%-ға дейін жеделдеп, 8,5% құрады. Сарапшылар жылды екі таңбалы саннан төмен инфляция көрсеткішімен аяқтайтынымызды болжайды.