Қарағанды облысында қола дәуірінің жерлеу орындары табылды.

Археологиялық қазба жұмыстары Шет ауданындағы Успен ауылдық округінде аяқталды. Ғалымдар Ақбайбише кезеңіне жататын бес жерлеу орындарын тапты, деп хабарлайды ИА «NewTimes.kz» Қарағанды облысының әкімдігіне сілтеме жасап.

Археологтар тапқан барлық заттардың шынымен де қола дәуіріне жататынын радиокөміртек анализі растады.

Табылған бес жерлеудің үшеуі жол бойында, екіуі – бос жерлерде орналасқан. Барлық жерлеу орындары тонаушылыққа ұшыраған, бірақ ғалымдарға қызықты артефактілерді табу мүмкіндігі туды.

Олардың ішінде сол дәуірге тән өте сапалы керамика фрагменттері бар. Сонымен қатар, оның құрамындағы саз Успен ауылдық округіне тән, ал керамика өндірісінің технологиясы Орталық Қазақстан шеберлеріне тиесілі. Бұл әр түрлі өңірлердің қолөнершілері тәжірибе алмасып, бір-бірінен үйренген деген болжам жасауға мүмкіндік береді.

Сондай-ақ археологтар бассыз эмбриондық позада жерленген адамның скелетін тапты. Бұл дәуірде өмір сүрген адамдардың күрделі рухани-мәдени түсініктері мен дәстүрлері туралы айтады.

«Барлық табылған заттарды Қарағанды облысының мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасының тарихи-мәдени мұраны сақтау орталығына тапсырдық. Сол жерден артефактілер Успен ауылы музейінің қорына жіберілді. Онда олар көрмеге қойылады, барлық тілек білдірушілер көре алуы үшін», – деді экспедиция жетекшісі, ТОО «EcoProf KZ» ғылыми-зерттеу бөлімінің жетекші археологы Александр Кнутов.

Қазір табылған жерлеулер қоршалып жатыр. Бұл табылған заттарды сақтау үшін қажет.

Ғалымдар сондай-ақ Сарысуй обогатитын фабрикасының қирандыларын, ХХ ғасырдың басында британдық инженер-конструктор Джон Уилфорд Уорделл салған, егжей-тегжейлі фотосуреттерін, соның ішінде әуеден түсірілгендерін жасады.

«Бұл фабриканың қирандылары туралы мәдениет басқармасында, кейбір жергілікті тұрғындарда, ақпаратты мақсатты түрде зерттеген туристерде белгілі болды. Бірақ объектінің кеңінен танымалдылығы болмады. Біз жасаған фотосуреттер бойынша фабриканы реконструкциялап, виртуалды түрде архитектурасын қалпына келтіруге болады», – дейді Александр Кнутов.

Ғалымдар Сарысу өзенінің алабында археологиялық барлау да жүргізді. Нәтижесінде олар қола дәуіріне, ерте темір дәуіріне, Орта ғасырларға және жаңа заманға жататын жаңа объектілерді тапты.

Олардың ішінде «мұртты» үлкен тас қорымы – тасмолиндік археологиялық мәдениет. Бұл ерте темір дәуіріне жатады және Орталық Қазақстанға тән.

Ғалымдар осы объектілерді зерттеуді жалғастыруды жоспарлап отыр.