Air Astana — ирландтық компания: депутат ұшақ паркіне «ұлттылық» мәселесіне наразы болды.

«Біз Air Astana әуе паркі Кариб аралдарында, атап айтқанда Арубада тіркелгенін білеміз. Кейін барлық ұшақтар Ирландияда тіркелді. Азаматтық авиация жөніндегі конвенцияның 17-бабына сәйкес, әуе кемелері тіркелген мемлекеттің азаматтығына ие. Яғни, Air Astana-ның 50 әуе кемесі Ирландияда тіркелген. Жоғарыда аталған конвенция талаптарына сәйкес, шын мәнінде Air Astana — бұл ирландиялық компания. Біз бюджеттен Қазақстанға тиесілі емес компанияға миллиардтар бөлудеміз», — деді Бакытжан Базарбек үкіметтік сағат барысында мәжілісте.

Ол азаматтық авиация жөніндегі конвенцияның 18-бабына сәйкес, қосарлы тіркеудің тыйым салынғанын атап өтті.

«Бұл қос азаматтық сияқты. Халықаралық қозғалмалы мүлікке кепілдік беру жөніндегі Кейптаун конвенциясының 20-бабына сәйкес, бір мемлекеттің басқа мемлекетпен келісімінсіз тіркелуі мүмкін емес. Біздің үкімет Ирландияда кемелерді тіркеуге келісім берді ме? Жауап бар: 2012 жылы біздің үкімет осы құжатты ратификациялап, Air Astana-ға барлық әуе паркінің Ирландияда тіркелуіне келісім берген. Қазақстан бұған келіседі. Неге біз онда ұлттық әуе компаниясына қолдау көрсету үшін миллиардтар жұмсаймыз? Бұл ирландиялық әуе компаниясы», — деп қорытындылады депутат.

Бакытжан Базарбектің айтуынша, Ирландия авиациялық лизинг индустриясының халықаралық орталығы мәртебесіне ие, ел авиациялық лизингтік қызметті сертификаттауды талап етпейді.

«Авиациялық лизингтік компаниялар үшін корпоративтік табыс салығының мөлшерлемесі 1,25 пайыз. Яғни, Ирландияда орналасу тиімді, бірақ «икс сағатында» бұл ұшақтардың Ирландияда қалу қаупі жоғары. Сіздер ренжімеңіздер, — бұл ұлттық мүдделер. Сіздер палатада лорларға келгенде, олар алдында басқа жауап бересіздер, барлық материалдарды ұсынасыздар. Ал бұл — ұлттық парламент, мәжіліс, халықты құрметтеңіздер. Халық Air Astana-ның қызметінен зардап шекті», — деп атап өтті депутат, Air Astana әуе компаниясының басшысы Питер Фостерге қарата айтты.

Бұған дейін үкіметтік сағат барысында мәжіліс депутаты Едил Жанбыршин Питер Фостерге наразылығын ашық білдірді.

Есіңізде болсын, желтоқсан айының ортасында мәжіліс депутаты Бакытжан Базарбек AirAstana әуе компаниясында рейстің кешігуімен кездесті. Ол өзінің шағымын Facebook әлеуметтік желісіндегі парақшасында жариялады. Оның айтуынша, әуе компаниясы клиенттеріне қатысты зәбір көрсетуді жалғастыруда, ал Алматы — Астана бағытындағы №621 рейсі 10.30-дан 13.40-қа ауыстырылған, сонымен қатар күтіп отырған азаматтарға уақтылы тамақтану үшін ваучерлер берілмеген.

Депутат бұл жауапсыз қатынастың артында әуе компаниясының топ-менеджментінің жолаушылар құқықтарына, елдегі әлсіз заңдарға немқұрайлы көзқарасы жатқанына назар аударды. Ол әуе компаниясының тіркелген әуе кемелері, авиациялық отын сатып алу мәселелеріне қатысты көтерілген сұрақтарға топ-менеджменттің бар күшін салып, жағымсыз мәселені бастан шығарып жіберуге тырысатынын, ал лоббистердің үнсіз әрекет етіп, ықпалды тұлғалардың қолдауына сенім білдіретінін еске салды.